Najpierw trudno mi było zabrać się za tę książkę. Pochodzę z Suwalszczyzny, to co mnie obchodzą opowieści z warszawskiego Czerniakowa, myślałam. Ale jak już zaczęłam czytać „Marię oraz inne czerniakowskie opowiastki” Sławomira Zygmunta, lektura pochłonęła mnie. No bo czy to możliwe, aby nie zamykać drzwi na klucz, ani w dzień ani w nocy, w kamienicy na „szemranym” Czerniakowie, czyli w dzielnicy złodziejaszków, oszustów, doliniarzy i niebieskich ptaków?
I kamienica, w której urodził się i wychował autor tej książki, gdzie wszyscy się znają, kłócą, ale pomagają sobie i zawsze wspierają? Czy mogą nie zaciekawić autentyczne opowieści o kinie, gdzie pije się na sali wino, spontanicznie i głośno komentuje filmy, klaszcze i szczerze płacze? Bez zawstydzenia! Albo czy możliwe są sąsiedzkie gremialne biesiady imieninowe ze wspólnym śpiewaniem, z występami dzieci z rodzicami? A wszystko opisane żywym reporterskim językiem, z ikrą, werwą, humorem i fantazją. Lektura ta sprawia, że z Andrzejem Zydnowiczem (alter ego autora) przeżywa się jego dzieciństwo aż do późnych lat studenckich, przybliżając zarazem doskonale klimat i realia Peerelu. Poznaje się rodzinę autora (dziadkowie mieszkali w tej samej kamienicy co Krzysztof Kamil Baczyński), jego kumpli z ferajny (szczególnie Mańka), nauczycieli, wiele barwnych postaci Czerniakowa (Romka „Ciućkę”, kioskarzy: panią „Lodówkę” i pana „Tak czy Nie”, Tadka „Grzechotnika” i wielu innych), czy pierwszą miłość - Marię. Także filmy i seriale z tamtych lat, płyty, koncerty, książki, sklepy, kioski, bazar Różyckiego, a nawet straż pożarną, gdzie Andrzej, dość nieoczekiwanie, trafił podczas stanu wojennego. Książka pasjonująca, oddająca nie tylko niepowtarzalny urok Czerniakowa, ale i ducha niedawnej epoki. I młodości autora – radosnej, mimo pustych sklepów i siermiężności ówczesnej Polski lat 60. 70. i 80. XX wieku. Gorąco polecam! Tym bardziej, że jej autor, choć absolwent dziennikarstwa, jest bardziej znany jako muzyk, związany w przeszłości ze słynnym klubem Hybrydy.
Teresa Kaczorowska, poetka, pisarka, dziennikarka, prezes Związku Literatów na Mazowszu