Cooder i koniec przemocy
KONIEC PRZEMOCY - thriller, Francja/Niemcy/USA 1997, reż. Wim Wenders
Na ścieżkę dźwiękową filmu Wima Wendersa „Koniec przemocy" składają się dwie płyty: "The End Of Violence" i "The End Of Volence - Songs From Motion Picture Soundrack". Pierwsza - to muzyka instrumentalna Ry Coodera, w wykonaniu jego i towarzyszących mu muzyków. Ry Cooder (rocznik 1947) to gitarzysta (gra także na banjo i mandolinie), kompozytor i producent. Swoją karierę rozpoczynał od bluesa, grał z takimi sławami jak: Taj Mahal, Sleepy John Estes, „Reverend" Gary Davis. Potem współpracował z zespołem Captain Beefheart i Randy Newmanem, nagrywał także (jako muzyk sesyjny) z The Rolling Stones. W roku 1979 skomponował muzykę do filmu „Long Riders" i od tamtej pory jako kompozytor filmowy najczęściej współpracuje z Walterem Hillem. W 1984 roku napisał muzykę do filmu Wima Wendersa „Paris, Texas". Po 13 latach Wenders znów zaprosił Coodera do współpracy.
Ta muzyka nie zna granic: mieszają się style, burzą konwencje, łączą się motywy muzyki etnicznej z wielu stron świata. W "Końcu przemocy" mamy połączenie bluesa, jazzu, muzyki latynoskiej (akordeon, charakterystyczna trąbka). To mroczna, niespokojna muzyka, pełna niepokoju, chłodu. Nie ma w niej ładnych melodii, a aranżacje są wyjątkowo oszczędne. Cooder eksperymentuje z dźwiękiem gitary: dużo tu dysonansu, brumu, szumu, przestrojonych gitar. Czasami gitara brzmi bluesowo, czasami jak hinduski sitar ("The End Of Violence").
Tematem przewodnim jest bardzo charakterystyczny, znakomity bluesowy gitarowy riff przypominający brzmieniem wczesnych Stonesów, Cream czy Claptona. W kilku utworach pojawiają się na pierwszym planie także inne instrumenty: akordeon (,,I'm Leaving", „Paige"), trąbka (Observatory", „Mathild", „ Vamos Empezar"), pianino („Night In L.A.", „Paurquoi", „E-mail"), bas („Don't Even Know She Got One") oraz organy, saksofon, perkusja.
Płyta druga, „ The End Of Yiolence - Songs From Motion Picture Soun-drack", jest składanką utworów instrumentalnych i piosenek. Utwory instrumentalne wykonują: Cooder, Shadow, Howie B., Medeski Martin & Wood i Latin Playboys. Są to bardzo różne stylistycznie kompozycje, od bluesa poprzez jazzowe improwizacje na organach Hammonda i trąbce do szybkiego gitarowego grania. Podobnie jest z dziewięcioma piosenkami znajdującymi się na płycie. Spain wykonuje popową balladę „Every Time I Try", podobnie Eels („Bad News"). U2 i Sinead O'Connor grają "I'm Not Your Baby", wolną kompozycje z przesterowaną gitarą i pianinem pojawiającym się w drugiej części utworu. Tom Waits śpiewa kapitalną piosenkę „Little Drop Of Poison" (przy akompaniamencie pianina i trąbki), której rodowodu należy szukać w songach Brechta i Weilla. Na końcu pojawia się rzewne solo na skrzypcach. Na płycie umieszczone zostały dwie klasyczne piosenki country. Michael Stipe And Vic Chesnutt śpiewają „Injured Bird", z organami i gitarą hawajską w tle. Zaś zespół Whiskeytown wykonuje balladę „ Theme For A Trucker", w której również pojawia się gitara hawajską, a solo odegrane jest na skrzypcach. „Bailare Merecumbe" w wykonaniu Raula Malo, to dynamiczne marengo oparte na prostym temacie. W środku - solo na gitarze tres. Los Lobos śpiewa tradycyjną meksykańską pieśń „Me Estas Malando", zaś nieżyjący już Roy Orbison przypomina o sobie przepiękną piosenką „You May Feel Me Craing". Na płycie zamieszczono także, w formie przerywnika, cztery kilkudziesięciosekundowe fragmenty dialogów z filmu.
Sławomir Zygmunt, KINO 1998, Nr 3