Mit supermana,
który jeździ po całym świecie, romansuje z pięknymi kobietami, a w wolnych chwilach "daje popalić" jakimś podejrzanym typom, to stereotypowy wizerunek pracy szpiega, jaki utrwaliły filmy o Jamesie Bondzie.
Jak się doda do tego jeszcze te wymyślne gadżety (strzelające kijki narciarskie, samochody-poduszkowce, zegarki z gazem obezwładniającym itp.), to wychodzi na to, że praca szpiega jest ekscytującą przygodą. W latach 60. gdy powstał "Dr No", pierwszy film z cyklu o agencie 007, zrealizowano wiele filmów podobnych do tych z Bondem. Dopiero w latach 70. ("Trzy dni Kondora" ze świetnym Robertem Redfordem), a przede wszystkim w 90. nakręcono kilka filmów, w których praca szpiega wcale nie była taka miła, prosta i przyjemna. W "Kryptonim: Nina" (notabene jest to przeróbka "Nikity" Luka Bessona) Bridget Fonda zostaje zmuszona do współpracy z tajnymi służbami. CIA zmienia jej tożsamość, nazwisko, miejsce zamieszkania. Ma się wtopić w tłum i czekać. A gdy zadzwoni telefon i ktoś poda hasło, Nina musi się stawić w umówionym miejscu i bez dyskusji wykonać zadanie. Tym zadaniem jest zabijanie, bo Nina została wyszkolona do zabijania. Troszkę inaczej wygląda praca agenta CIA Jacka Ryana (Harrison Ford). Ryan jest analitykiem, wyglądającym jak zwykły urzędnik. Chodzi do pracy w garniturze, pod krawatem, z teczką i większość czasu spędza przy komputerze. Dopiero przypadek sprawia, że sięga po broń i walczy z IRA ("Czas patriotów") czy kolumbijskim kartelem narkotykowym ("Stan zagrożenia"). Podobną pracę, w laboratorium na (Nicolas Cage), bohater filmu "Twierdza", który jest specjalistą od broni chemicznej. Goodspeed jest co prawda agentem FBI, ale przypadkowo staje się sprzymierzeńcem brytyjskiego szpiega. Musi zabijać i robi to z dobrym skutkiem. W ostatnim czasie chyba najbardziej typowym szpiegowskim filmem był "Mission: Impossible". Mamy tam podwójnych szpiegów, morderczą intrygę, włamanie do siedziby CIA w Langley (najlepsza sekwencja filmu). A wszystko po to, by agent wywiadu, Ethan Hunt (Tom Cruise), posądzony o zdradę mógł dowieść swojej niewinności i znaleźć "kreta" (w języku szpiegowskim oznacza to zdrajcę, podwójnego agenta). Praca szpiega objęta jest ścisłą tajemnicą. Nawet najbliższa rodzina (ze względu na bezpieczeństwo) nie wie czym zajmuje się tatuś i mąż. W filmie "Prawdziwe kłamstwa" (1994) bohater (Arnold Schwarzenegger) do perfekcji opanował sztukę oszukiwania i udaje przed swoimi najbliższymi zapracowanego biznesmena. Tymczasem jest szpiegiem, który bierze udział w najniebezpieczniejszych misjach. A swoja drogą, czy wiesz Drogi Czytelniku, czym się tak naprawdę zajmuje twoja żona lub mąż? Może jest szpiegiem? Może po wyjściu z domu nie idzie wcale do swojej pracy, tylko wsiada za rogiem do helikoptera i udaje się na niebezpieczną akację?
Sławomir Zygmunt, 1997
